Maandag 14 februari 2022 om 20.25 uur bij de NTR op NPO 2
Het zuiden van Nederland is ontroostbaar nu langzaam duidelijk wordt dat ‘het feest der feesten’ ook dit jaar niet doorgaat. Voor het tweede jaar op rij gooit corona roet in het eten. En vooral onder de rivieren is dat een ramp. De liefde voor carnaval is groot, net als de hunkering naar samenzijn.
Om toch een beetje in de stemming te komen kijkt deze Andere Tijden special – de eerste in het nieuwe jaar - terug op de carnavalsfeesten uit het verleden. Presentator Astrid Sy onderzoekt aan de hand van een 450 jaar oud schilderij waar carnaval of vastenavond vandaan komt: “Je ziet dat dit soort feesten altijd gepaard gaat met drinken, seksualiteit en gokken voorafgaand aan een periode van onthouding en vasten.’’
Bredanaar Vic van de Reijt is de zelfbenoemde hoeder van bedreigde muzieksoorten en hij schetst de muzikale geschiedenis van het volksfeest. Van de oerhit ‘Och was ik maar bij moeder thuis gebleven’ komt hij via een ‘Bloemetjesgordijn’ en het in Limburg gehate ‘Worstjes op m’n borstjes’ terecht bij het aanstekelijke ‘Vier ‘t Leaeve’. De inzending van Susteren voor het grootste liedjesfestival van Nederland, het LVK, waar ieder jaar het beste carnavalslied wordt gekozen, en waar ook Beppie Kraft - ‘de “Édith Piaf van Maastricht’ - furore maakte.
En er is meer muziek. André van Duin, schrijver van carnavalsklassiekers als ‘Ta-ta-ta’, ‘Het Pizzalied’, ‘De balletjes van de koningin’ en natuurlijk ‘Er staat een paard in de gang’: “Het moet allemaal onzin zijn en makkelijk mee te zingen als er wat drank in zit.”
Ook neemt Andere Tijden een andere traditie onder de loep: de prinsen carnaval, veelal man, wit en ongehuwd. Toch worden er af en toe prinsen gekozen die van dit beeld afwijken. Zoals Prinses Betjke, die in haar carnavalsmagazine een centerfold met blote man laat afdrukken en de Venlose Prins Abbie: “Iedereen wilde weten hoe het is om een Marokkaanse prins in de stad van Wilders te zijn.”
Carnaval is van oudsher een katholiek feest en de relatie tussen kerk en carnaval is er, hoewel tanende, nog steeds. Plebaan Vincent Blom, van de Bossche Sint-Jan, draagt ieder jaar op carnavalszondag een speciale carnavalsmis op: “Dan zitten hier 2000 mensen in het rood en geel van Oeteldonk en dan maken we er een leuke mis van.” Speciaal voor carnaval heeft hij een feestelijk kazuifel laten maken.
De special gaat over de liefde voor het carnaval en het hunkeren naar samenzijn. Rascarnavalist Marc Hermans verwoordt het als volgt: “Drie dagen per jaar laven de mensen zich aan hun identiteit. Drie dagen per jaar komt iedereen van overal in Nederland terug naar z’n geboorteplek en danst, drinkt, zingt en lacht met de mensen waar je van oudsher mee verbonden bent. Carnaval is het feest der feesten.”