De klant is koning
Woensdag 3 maart 2021, 22.20 uur, NPO 2
In de jaren 90 is minister Hans Wijers van Economische Zaken groot voorstander van de neoliberale gedachte: meer markt, minder overheid. In de detailhandel houdt men, volgens Wijers, nog te weinig rekening met de behoefte van de klant. Werknemers moeten flexibel zijn en dus moeten zij ook op een ‘flexibel’ tijdstip boodschappen kunnen doen. Dus ook na zes uur ’s avonds en op zondag. Verruiming van de winkeltijden levert meer dynamiek op, en meer banen, voorspelt Wijers.
Maar zijn voortvarendheid stuit ook op weerstand. De vakbeweging en veel winkeliers zien niets in zijn plan om de winkeltijden vrij te geven. Winkels worden demonstratief gesloten. Leuzen als ‘Wij hebben ook recht op een sociaal leven’ worden op ruiten geverfd. De boze winkeliers demonstreren omdat ze voorzien dat veel zaken moeten sluiten omdat de personeelskosten te hoog zullen worden, en bovendien willen ze op zondag in de kerk of bij hun familie zijn.
Dit leidt tot verhitte discussie en zelfs tot gebroken families. In Andere Tijden vertellen naast Hans Wijers winkeliers en vakbondsleden over deze strijd, die uiteindelijk leidt tot de invoering van de Winkeltijdenwet van 1996, dit jaar precies 25 jaar geleden.
Nacht van de verkiezingen
Zaterdag 13 maart 2021, 23.55 uur, NPO 2
Half maart gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen.
Hoe zullen Wopke Hoekstra (CDA), Sigrid Kaag (D66) en Lilianne Ploumen (PvdA) scoren als ‘nieuw gezicht’ van hun partij? Heeft Thierry Baudet de teleurstellende voorspellingen voor zijn partij beperkt kunnen houden? En hebben de opiniepeilers het de afgelopen weken allemaal goed voorspeld?
Thema’s die nú spelen, maar die in onze parlementaire geschiedenis al eerder voorbij kwamen. In de afgelopen 21 jaar heeft Andere Tijden met grote regelmaat aandacht besteed aan de landelijke stembusstrijd.
Onder meer over:
- De buitenstaander: Hadt je me maar (1921), Boer Koekoek (1963), Pim Fortuyn (2002).
- Groot verlies:Jan Terlouw, D’66 (1982), Ed Nijpels, VVD (1986), De opiniepeilers (1986).
- De nieuwe leider: Balkenende (2002), Rutte (2010).
- De campagne: Colijn (jaren 30), het eerste TV-debat (1966).
In de nacht van 13 op 14 maart kijkt Andere Tijden in een nachtelijke marathonuitzending aan de hand van eerdere uitzendingen terug en vooruit. Presentatie: Astrid Sy.
Net als vorig jaar zal Andere Tijden aanhakend op de actualiteit nachtelijke marathonuitzendingen als deze blijven maken.
De grootste Nederlander
Woensdag 24 maart 2021, 22.20 uur, NPO 2
De verkiezing van ‘de grootste Nederlander aller tijden’ in 2004 leidde tot flink wat ophef. Winnaar was namelijk niemand minder dan Pim Fortuyn, vóór Willem van Oranje. Later bleek er iets mis te zijn gegaan met de telling. Eigenlijk had de Vader des Vaderlands toch de meeste stemmen gekregen. Alleen bleek dat pas de volgende dag… De computers waren vastgelopen, waardoor een deel van de stemmen pas na de uitzending werden geregistreerd. De KRO, de organiserende omroep, draaide de uitslag echter niet terug en kwam met een katholieke oplossing: Pim de grootste, Willem de meeste.
Belachelijk, vonden velen. Wie bedenkt zoiets trouwens, een dergelijke verkiezing? Nou, in Engeland en in Duitsland hadden ze het ook al gedaan. En daar leidde de stemming ook al tot controverse. Lady Di op 3? Mozart, Oostenrijks trots, die meedoet om de strijd als grootste Duitser?
Hoe meet je de ‘grootheid’ van historische figuren? Is zo’n verkiezing niet altijd een spiegel van de tijd? En wat is eigenlijk een Nederlander? Want welbeschouwd bestond Nederland als natie niet eens in de tijd van Willem van Oranje (nr. 1 of 2) of Desiderius Erasmus (5). En was Anne Frank (8) niet Duits en later stateloos?
Andere Tijden over geschiedenis in een ranglijstje, met o.a. Yoeri Albrecht (ambassadeur Fortuyn), Jacobine Geel (ambassadeur Willem van Oranje), Herman Pleij (ambassadeur Erasmus, tevens betrokken bij het opstellen van de longlist) en Ton Verlind, destijds directeur van de KRO. En met Abdelkader Benali, die in 2020 als lid van de commissie heeft meegewerkt aan de totstandkoming van de nieuwe Canon van Nederland, ons officiële geschiedenisranglijstje.
Heimwee naar Hoogovens
Woensdag 31 maart 2021, 22.20 uur, NPO 2
Het voormalige Hoogovens was een van de steunpilaren van de naoorlogse industrialisatie van Nederland en geldt nog steeds als een succesvolle producent die kan wedijveren met de concurrentie uit Azië. Maar het enorme bedrijf is sinds eind jaren 90 ook de speelbal van buitenlandse eigenaren, eerst uit Engeland en daarna uit India.
Andere Tijden duikt in de geschiedenis van Hoogovens, laat zien hoe het bedrijf na de oorlog zo groot kon worden en reconstrueert hoe het zijn onafhankelijkheid verloor.
Aan het woord komen oud-werknemers, die vaak hun hele leven bij Hoogovens zijn gebleven.
Aad van der Velden, oud-lid van de Raad van Bestuur, laat zijn licht schijnen over de overname in 1999 door British Steel.