Rampjaar in Utrecht

De 17e eeuw staat bekend als de Gouden Eeuw. Maar het jaar 1672-1673 was voor de stad Utrecht vol met rampen. Ontdek in de tentoonstelling 'Rampjaar 1672-1673' hoe Utrechters deze periode beleefden.

 

Rampjaar

 

Het jaar 1672 was voor de Republiek een regelrecht rampjaar. De Republiek werd van alle kanten aangevallen: een coalitie van Frankrijk, Engeland, Münster en Keulen dreigde met een inval over land en Engeland bereidde een invasie voor over zee. De opmars vanuit het oosten stokte echter bij de Waterlinie. Het rijke Holland werd zo gespaard. Maar Utrecht? Utrecht niet: van juli 1672 tot november 1673 werd Utrecht bezet. De stad en haar inwoners leden enorm onder de brandschattende en plunderende Fransen.

 

Persoonlijke verhalen en getuigenissen

 

In de tentoonstelling Rampjaar 1672-1673 maak je via persoonlijke getuigenissen mee hoe Utrechters deze rampen doorstonden. Luister naar de stadsomroeper, een kind van een schutter, een opgeluchte katholieke vrouw, een gedupeerde boer en kasteelvrouwe Margaretha Turnor: allemaal beleefden zij het Rampjaar in Utrecht op hun eigen manier. Hoor hun verhalen en lees wat ze erover te zeggen hebben in hun dagboekfragmenten, brieven en pamfletten.

 

In de geschiedschrijving over het Rampjaar staan de grote gebeurtenissen vaak centraal: de moord op de gebroeders de Witt, roemrijke zeeslagen tegen de Engelsen, het onder water zetten van grote delen van het land als antwoord op de inval. In de tentoonstelling komen juist de kleine verhalen aan bod van degenen die aan de verkeerde kant van de waterlinie opgesloten zaten, aldus Floortje Tuinstra van Het Utrechts Archief: “In Holland was het ongemak groot, maar de gevolgen in de veroverde provincies waren rampzalig. Voor de plattelanders die bloot stonden aan plunderingen en hun oogsten verloren. Voor de elite, die het ene na het andere kasteel in vlammen zag opgaan. En voor de inwoners van de steden die te maken kregen met afpersing, schaarste en inkwartiering van vele soldaten. In ons archief is een schat aan informatie beschikbaar van degenen die beschreven wat er rond 1672 om hen heen gebeurde, in dagboeken en persoonlijke brieven. Ook pamfletten, die een belangrijke rol speelde in de berichtgeving en de meningsvorming, zijn rijkelijk aanwezig. Een deel van de persoonlijke verhalen gaan we in onze tentoonstelling weer tot leven brengen”.

 

[ Ga naar de website voor meer info ]