Ubbo Emmius werd geboren in het Oostfriese vissersdorp Greetsiel op 5 december 1547. Zijn vader werkte er als Luthers predikant. Ubbo Emmius ging van zijn negende tot zijn achttiende jaar naar de Latijnse school in Emden. Later ging hij naar school in in Bremen en Norden.
Na drie jaar werd Emmius gedwongen te stoppen met zijn studie. Vanwege het overlijden van zijn vader moest hij terug naar zijn ouderlijk huis.
In 1576 ging hij naar Genève om daar lessen te volgen bij Theodorus Beza, de opvolger van Calvijn. In 1579 ging hij weer terug naar Oost-Friesland. Daar werd hem het rectorschap van de Latijnse school in Norden aangeboden. In 1587 werd hij ondanks een succesvolle carrière ontslagen vanwege zijn calvinistische opvattingen. Het jaar daarop werd hem door de calvinistische graaf Johan een betrekking als rector van de Latijnse school te Leer aangeboden. Hier trof hij een groot aantal belangrijke personen uit Stad en Ommelanden die waren gevlucht vanwege de overgave van de stad Groningen (het ‘verraad van Rennenberg’).
Na de capitulatie van Groningen in 1594 voor prins Maurits, keerden de ballingen terug en vroegen hun vriend Ubbo Emmius hen te vergezellen. In 1595 werd hij rector van de Sint Maarten school in Groningen.
Eerste rector magnificus van de Rijksuniversiteit Groningen
Toen in 1612 tot de oprichting van een universiteit werd besloten, kreeg Ubbo Emmius de taak om de nieuwe bestuurlijke en intellectuele elite te vormen. In 1614 werd de Groninger universiteit geopend en Emmius bekleedde naast de functie van (eerste) rector magnificus het hoogleraarschap Geschiedenis en Grieks.
Naast deze werkzaamheden vond hij tijd om de geschiedenis van de Friese landen (de ‘Rerum Frisicarum historiae’) te schrijven dat in 1616 als compleet werk verscheen. Hiernaast heeft hij een kaart van Oost Friesland gemaakt waarvoor hij zelf de metingen heeft verricht. Deze kaart werd tot aan het begin van de negentiende eeuw als basis voor alle cartografische afbeeldingen van Oost Friesland gebruikt.
Ubbo Emmius overleed op 9 december 1625. In de kelder van het Academiegebouw van de Rijksuniversiteit in Groningen is zijn grafsteen te vinden. Hierop valt de tekst te lezen: ‘Voor de onsterfelijke nagedachtenis aan de vermaarde en vrome grijsaard Ubbo Emmius, een Fries uit Greetsiel, eerste rector van de Academie, theoloog der zuivere leer, uitnemend filoloog, volmaakt geschiedschrijver’.
Bronnen:
http://www.rug.nl/museum/geschiedenis/hoogleraren/ubbo
http://www.xs4all.nl/~adcs/stevin/varia/emmius.html
http://www.groningerarchieven.nl/