De Radboud Geschiedenis Nascholingsconferentie biedt een programma waarin wetenschappelijke achtergronden, didactische toepassingen en maatschappelijke thema’s van het schoolvak Geschiedenis aan bod komen. Het programma biedt twee plenaire lezingen aan die ingaan op de stof uit één van de historische contexten en uit de kenmerkende aspecten. Daarnaast biedt het programma diverse didactische workshops aan waarin ook thema’s aan de orde komen die verbonden zijn met actuele maatschappelijke debatten.
Plenaire deel (9.00 – 10.30 uur)
09.00 uur: Inschrijving en ontvangst
09.15 uur: Welkomstwoord door prof. dr. Angélique Janssens (RU)
09.30 uur: Plenaire lezing door dr. Esther Captain (Leiden, KITLV): Oorlog, conflict en geweld in Indonesië 1945-1949. Een meervoudig perspectief
Het geweld na de capitulatie van Japan in Nederlands-Indië in 1945 is de afgelopen jaren veelvuldig in het nieuws geweest. Recente publicaties concludeerden dat het Nederlandse geweld tegen Indonesiërs structureel van karakter was. In deze lezing staat een breder perspectief centraal en kijken we naar de wijze waarop geweld tussen en door Indonesiërs en (Indische) Nederlanders in de Nederlandse en Indonesische geschiedschrijving is beschreven.
10.30 uur: Pauze en informatiemarkt
11.00 uur: Plenaire lezing door dr. Aspha Bijnaar (onafhankelijk onderzoeker & directeur EducatieStudio): Van Gouden Koets tot Kapsels Kroeshaar. Achtergrond en didactiek van het Nederlandse slavernijverleden
Moeten we de beladen geschiedenis van slavernij in ons onderwijs eigenlijk wel behandelen als het onderwerp in de samenleving voortdurend tot felle debatten leidt? Welke rol speelde Nederland precies in deze geschiedenis? Wat moeten we daar over weten en hoe bespreken we dat in de klas?
12.00 uur: Lunch en informatiemarkt
Workshop programma (13.00 – 16.30 uur)
De workshops worden gegeven door vakdidactici. Een workshop duurt ander half uur. Iedere deelnemer kan twee workshop rondes volgen, met een keuze uit vijf workshops.
13.00 – 14.30 uur: Workshopronde 1
14.30 – 15.00 uur: Pauze en informatiemarkt
15.00 – 16.30 uur: Workshopronde 2
16.30 uur: Afsluitend drankje en uitreiking deelnamecertificaten
Workshops
1. Dr. Harry Havekes (Radboud Docenten Academie)
“De zweep er over!” Machtsverhoudingen tijdens de slavernij.
Leerlingen hebben vaak wat naïeve zwart/wit beelden over hoe sociale verhoudingen in het verleden in elkaar zaten. In de ogen van leerlingen waren er bijvoorbeeld helder afgebakende standen of
klassen, met heldere indicaties van wat de leden van die stand of klasse wel of niet konden doen. In werkelijkheid lag dat natuurlijk genuanceerder. In deze workshop gaan we aan de hand van de
nieuwe Actief Historisch Denken werkvorm Ranking-the-Stars, leerlingen stimuleren om genuanceerder na te denken over macht (en onmacht) ten tijde van de slavernij in de 19e eeuw in het
zuiden van Amerika.
2. Drs. Jan de Vries (Liemers college, Zevenaar)
Soekarno: nationalist, oproerkraaier, collaborateur of vrijheidsstrijder?
Tijdens deze workshop zullen via korte activerende werkvormen verschillende aspecten van het onafhankelijkheidsproces van Indonesië aan bod komen. Met korte, prikkelende werkvormen wordt
ingezoomd op de rol van Soekarno in de periode 1927-1949. De leerling activiteiten, die in de workshop worden gepresenteerd, bestaan uit nieuwe en onbekende werkvormen die tussen de twee en
twintig minuten van de lestijd in beslag nemen.
3. Drs. Bo van Leeuwen (Canisius College en Radboud Docenten Academie)
“Hier raken ook heel wat jongens van slag, vooral op sexueel gebied”.
Nederlandse militairen en lokale vrouwen in Indonesië, 1945-1950
De #metoo-discussie heeft de laatste tijd veel losgemaakt over de verhoudingen tussen mannen en vrouwen en welk gedrag
van met name mannen tegenover vrouwen wel en niet gepast is. In deze workshop wordt aan de hand van de verhalen van Nederlandse militairen die in Indonesië actief waren eind jaren 1940 gekeken
naar hoe zij omgingen met Indonesische vrouwen. De werkvorm biedt leerlingen inzicht in de diversiteit aan ervaringen en opvattingen van deze soldaten en laat zien hoe er naast goed en fout
gedrag soms ook een grijs gebied is in wat acceptabel is. Zo worden leerlingen gestimuleerd om zelf na te denken over de keuzes die gemaakt werden, de ideeën over wat ‘normaal’ is in de omgang
met elkaar en wat zij zelf daarvan vinden vandaag de dag.
4. Drs. Ilonka Ooms (Erasmus College, Zoetermeer)
Opmaat naar Zwarte Sinterklaas (5 december 1957)?
Na de erkenning van de onafhankelijkheid van Indonesië in 1949 werd de positie van zowel de totok als de Indische Nederlander steeds gecompliceerder, met als dieptepunt het oordeel van
Soekarno op 5 december 1957: Nederlanders zijn staatsgevaarlijk en moeten hun biezen pakken. In hoeverre vormt de rol van de overheid bij de opvang van Indische Nederlanders een zwarte bladzijde
uit de Nederlandse geschiedenis? Niet alleen de beeldvorming van veel betrokkenen is vaak gekleurd door de ontwikkelingen daarna. Ook leerlingen zien het verleden vaak als een logische
aaneenschakeling van gebeurtenissen die niet anders hadden kunnen verlopen. Bovendien denken ze vaak dat de keuzen die mensen gemaakt hebben, rationeel zijn en dat ze daarbij alle gevolgen goed
overzagen. Die finalistische visie op het verleden wordt in deze werkvorm ter discussie gesteld.
5. Drs. Arnoud Aardema (Radboud Docenten Academie)
De wereld in getallen, slavenhandel in getallen en cijfers.
Leerlingen vinden het lastig om betekenis te geven aan tabellen en grafieken. Aan de hand van een werkvorm worden leerlingen uitgedaagd om tabellen te leren lezen en te gebruiken om patronen te
herkennen. Hierbij wordt onder andere gebruik gemaakt van de internationale online database www. slavevoyages.org waarin momenteel 12,5 miljoen slaventransporten zijn opgenomen.
Informatie
Tijdens de pauzes en de lunch is er een informatiemarkt van de uitgeversmaatschappijen en documentatiecentra.
De kosten voor deelname aan de nascholingsconferentie bedragen €145,00 per persoon. Betaling geschiedt net als vorig jaar via iDEAL of creditcard. Na het invullen van het inschrijfformulier, wordt u doorgelinkt naar deze betaalmethodes.
In de prijs zijn inbegrepen:
- Wetenschappelijke lezingen
- Didactische workshops
- Onderwijsmateriaal
- Koffie en thee, ’s ochtends en ’s middags
- Lunch
- Borrel na afloop
- Deelnamecertificaat